อย่างที่ “สำนักข่าวเนตรทิพย์ ออนไลน์” เคยบอกในครั้งก่อนว่า...การ “บอยคอต” ไม่เข้าร่วมกิจกรรมประชาสัมพันธ์ใดๆ ของหน่วยงานภาครัฐและเอกชน ซึ่งเริ่มก่อตัวกับกลุ่ม “สื่อออนไลน์” ที่ออกทำงานข่าวในภาคสนาม เมื่อช่วง 1-2 สัปดาห์ก่อนหน้านี้ ได้กลายเป็น “กระแสสูง” หมายถึง เรื่องสุดฮ็อตที่อยู่บนความสนใจอย่างมากของผู้คนในสังคม กลุ่มใดกลุ่มหนึ่ง
ซึ่งงานเขียนครั้งนั้น “โฟกัส” ไปยังกลุ่มสื่อมวลชน ทั้งออนไลน์และออฟไลน์ รวมถึงผู้บริหารและทีมงานประชาสัมพันธ์บางค่าย ที่เลือกปฏิบัติ “เอาเฉพาะสื่อกระแสหลัก แต่ปฏิเสธสื่อกระแสรอง อย่าง...สื่อออนไลน์” จนถูก “บอยคอต” ไม่เข้าร่วมทำข่าวจาก “สื่อออนไลน์” กลุ่มใหญ่....
วันนี้...มีความคืบหน้า จากการที่ “สำนักข่าวเนตรทิพย์ ออนไลน์” ได้ลงพื้นที่ควานหาข้อมูล มาสนองตอบความสนใจของผู้เกี่ยวข้อง ในฐานะที่งานเขียนชิ้นนี้...กลายเป็นหนึ่งใน “กระแสสูง” ซึ่งผู้เกี่ยวข้องให้ความสนใจและอยากเห็นความเป็นไปของมัน?
ก่อนอื่นๆ เรามาทำความรู้จักและเข้าใจเกี่ยวกับ “สื่อออนไลน์” กันเสียหน่อยว่า...มีใคร? และอยู่ในกลุ่มไหนกันบ้าง?
เริ่มจาก...กลุ่ม “สื่อออนไลน์” ที่เป็น “เครือข่ายของสื่อกระแสหลัก” ไม่ว่าจะเป็น...เว็บไซต์ข่าวของหนังสือพิมพ์หัวสี, หนังสือพิมพ์เศรษฐกิจ, สถานีโทรทัศน์ช่องข่าวใดๆ ก็ตาม หากชื่อเว็บไซต์ข่าว...ตรงกับชื่อของ “ต้นสังกัด” (ชื่อสื่อกระแสหลัก) แล้ว พูดได้ว่า... “สื่อออนไลน์” กลุ่มนี้ ล้วนอยู่ในกลุ่มที่ 1 คือ “กลุ่มสื่อออนไลน์กระแสหลัก”
กลุ่มนี้...อาจมีหรือไม่จำเป็นต้องมี “นักข่าวภาคสนาม” เพราะอาศัยข้อมูลและข่าวสารจาก “กระทะข่าว” ของต้นสังกัดฯ แล้วให้ทีมงานฯ ข้างใน...คอยเช็คข่าว หรือฝากประเด็นคำถามให้ “นักข่าวภาคสนาม” ของต้นสังกัดฯ ตามข่าวหรือเช็คข่าวเพิ่มเติมให้
กลุ่มที่ 2 คือ “กลุ่มสื่อออนไลน์ตัวจริง” ส่วนใหญ่ของกลุ่มนี้...มักจะเป็น “อดีตสื่อกระแสหลัก” จากค่ายสื่อสิ่งพิมพ์ที่ผันตัวเองมาเปิดเว็บไซต์ข่าว หรือเป็น “ลูกจ้างมืออาชีพ” ให้กับเจ้าของสื่อออนไลน์ ซึ่งตัวเจ้าของสื่อฯ เอง ก็อาจเป็น “นายทุน” ที่เคยเป็นหรือไม่เคยเป็นนักข่าวมาก่อน
อย่างไรก็ตาม นักข่าวภาคสนามในกลุ่มนี้...ถูกมองว่ามีจิตวิญาณความเป็น “สื่อมวลชน” อย่างเต็มตัว และที่สำคัญพวกเขามี “จุดยืน” ในการทำหน้าที่ “สื่อมวลชน” เคียงบ่าเคียงไหล่กับ “สื่อกระแสหลัก” ได้เลยทีเดียว!
กลุ่มที่ 3 “กลุ่มสุดท้าย” มักถูก “นักข่าวภาคสนาม” ใน 2 กลุ่มข้างต้น เรียกขานว่าเป็น “นักข่าวผี” ทั้งที่ความเป็นจริง นักข่าวในกลุ่มนี้...ต่างก็มี “ต้นสังกัด” และมี “เว็บไซต์ข่าว” เป็นของตัวเอง แต่ที่ต้องถูกเรียกขานเป็น “นักข่าวผี” ก็เพราะพวกเขา...เคยเป็น “นักข่าวที่ไร้สังกัด” จากสังคมสื่อกระแสหลักมาก่อน (เพราะในอดีต...ยังไม่มี “สื่อออนไลน์” และการสร้างสื่อกระแสหลักสักฉบับก็เป็นเรื่องยาก ที่ต้องใช้งบลงทุนสูงมาก)
แต่พอถึงวันที่...ใครๆ ก็เปิด “เว็บไซต์ข่าว” กันได้ง่ายๆ คนกลุ่มนี้...จึงมี “ต้นสังกัด” และ “เว็บไซต์ข่าว” เป็นของตัวเอง เพียงแต่พฤติกรรมของคนในกลุ่มนี้ ยังคงเหมือนเดิม คือ หวังจะมาเอา “ของแจก” ในงานแถลงข่าว มากกว่าจะมาร่วมทำข่าวและนำเสนอข่าวผ่าน “เว็บไซต์ข่าว” ของตัวเอง
จึงไม่แปลกที่พวกเขา จะถูกตีราคา...ตั้งค่าเป็นเพียง “นักข่าวผี” ในสายตาของ “สื่อตัวจริง”
สำหรับ “สื่อออนไลน์” ทั้ง 3 กลุ่มนั้น...ที่ออกทำข่าวภาคสนามมากสุดและสม่ำเสมอ คือ กลุ่มที่ 2 ซึ่งหากเทียบสัดส่วนกับกลุ่มที่ 1 และ 3 แล้ว ต้องบอกว่ากลุ่มนี้...มีมากถึงร้อยละ 70 ของ “นักข่าวภาคสนาม” เลยทีเดียว
ทว่า...เพราะการแข่งขันที่รุนแรง ทั้งในแง่ของประเด็นข่าว, ความไวในการนำเสนอข่าว รวมถึงการสร้างความสัมพันธ์กับแหล่งข่าว ที่อาจจะนำมาซึ่ง “งบโฆษณา” ในอนาคตอันใกล้ คือ “ตัวแปรสำคัญ” ทำให้ “สื่อออนไลน์” กลุ่มนี้...ยากจะรวมตัวกันติดได้ง่ายๆ!!!
นี่จึงเป็น “จุดอ่อนสำคัญ” ที่คนในวงการ “สื่อออนไลน์” ยังแก้กันไม่ตก
ในส่วนของกลุ่มที่ 1 วันนี้...พวกเขารวมตัวกันในชื่อ “สมาคมผู้ผลิตข่าวออนไลน์” (ก่อตั้งครั้งแรกในชื่อ...“ชมรมผู้ผลิตข่าวออนไลน์” เมื่อปี 2552) โดยมี นายชวรงค์ ลิมป์ปัทมปาณี จากค่าย นสพ.ไทยรัฐ รับบท “ประธานชมรมฯคนแรก” ก่อนจะเปลี่ยนมาเป็น “สมาคมผู้ผลิตข่าวออนไลน์” ในเวลาต่อมา และได้ นายนิรันดร์ เยาวภาว์ จากเว็บไซต์ผู้จัดการ มานั่งเป็น “นายกสมาคมฯ คนแรก”
ปัจจุบัน “สมาคมผู้ผลิตข่าวออนไลน์” มี นายก้าวโรจน์ สุตาภักดี จากค่ายสยามสปอร์ตฯ เป็น นายกสมาคมฯ และมี นางสาวภิชญา ศรีว่องไทย จากค่ายดาราเดลี่ ทำหน้าที่ เลขาธิการสมาคมฯ
จะว่าไปแล้ว นอกจาก “สื่อออนไลน์ชั้นนำ 12 แห่ง” ที่ร่วมก่อตั้งกันมา ตั้งแต่สมัยยังเป็นชมรมฯนั้น ถึงตอนนี้...มีสมาชิกเพิ่มขึ้นอีกหลายสื่อ แต่ส่วนใหญ่...ยังคงเกาะกลุ่มอยู่แค่ “สื่อกระแสหลัก” ภายใต้ปีกการดูแลของสมาคมนักข่าวนักหนังสือพิมพ์
แน่นอนว่า...“สมาคมผู้ผลิตข่าวออนไลน์” มักจะมองในภาพใหญ่ และเลือกสนใจเฉพาะสมาชิกเครือข่ายที่มี ซึ่งนั่นหมายความว่า...โอกาสจะเปิดให้ “สื่อออนไลน์” รุ่นใหม่ๆ เข้าร่วมเครือข่ายในฐานะ “องค์กรสมาชิก” ก็คงไม่ใช่เรื่องที่ง่ายนัก
ครั้นจะว่าพวกเขา “หวงตัว” และไม่อยาก “เปลืองตัว” กับ 2 กลุ่ม “สื่อออนไลน์” ที่เหลือ ก็คงพูดได้ไม่เต็มปากสักเท่าใด? เอาเป็นว่า...2 กลุ่มที่เหลือ ก็...“ดูแลกันเอง” แล้วกัน
หันมาดู “สื่อออนไลน์” กลุ่มที่ 2 แม้จะเป็นกลุ่มใหญ่สุด มีสัดส่วนและจำนวน “นักข่าวภาคสนาม” ออกทำหน้าที่ในแต่ละวันมากที่สุด! แต่กลายเป็นว่า...สื่อในกลุ่มนี้ กลับยังคงทำงานในลักษณะ “ต่างคนต่างทำ - ต่างคนต่างโต” โอกาสจะร่วมงาน หรือรวมตัวกัน...จึงไม่ใช่เรื่องง่ายนัก!
ทว่าก็มีความพยายามจะ “อดีตนักข่าวอาวุโส” จาก “สื่อกระแสหลัก” ที่พยายามจะสร้างกลุ่มก้อนกันขึ้นมา แล้วก็ไม่ได้มีแค่คนกลุ่มเดียวที่จะตั้ง “ชมรมหรือสมาคมสื่อออนไลน์” ทั้งนี้ “สำนักข่าวเนตรทิพย์” สืบพบว่า...ขณะนี้ มีความพยายามจะรวบรวมกลุ่ม “สื่อออนไลน์” มารวมตัวกันมากกว่า 1 องค์กร
เพียงแต่ยังไม่ชัดเจนว่า...ใคร? จากค่ายไหน? กำลังคิดอ่านการใด? อย่างมีนัยสำคัญ? มากนัก อย่างไรก็ตาม หากมีความคืบหน้าของเรื่องนี้ “สำนักข่าวเนตรทิพย์” พร้อมจะเกาะติดและนำเสนอเรื่องราวความคืบหน้าในลักษณะการ...“เล่าสู่กันฟัง” ต่อไป
สำหรับกลุ่มที่ 3 นั้น โอกาสจะรวมตัวกันจัดตั้งเป็น...“ชมรมหรือสมาคมฯ” คงเป็นเรื่องที่ยากถึงยากที่สุด! และโอกาสที่จะได้รับเชิญเข้าร่วมก๊วน ทั้งจาก “สื่อออนไลน์” ในกลุ่มที่ 1 และกลุ่มที่ 2 ต้องถือว่า...เป็นเรื่องที่ “อิมพอสซิเบิ้ล” สุดๆ เนื่องเพราะ...คนในกลุ่มนี้ ถูกประเมินค่าและตีราคาเป็นได้แค่ “นักข่าวผี” อย่างที่บอกนั่นเอง
เสียดาย...พื้นที่สัมปทานตรงนี้ มีไม่มากพอจะลงลึกถึงความรู้สึกแท้ๆ ของ “แกนหลัก” ในกลุ่ม “สื่อออนไลน์” ซึ่งออกปฏิบัติหน้าที่อยู่ในภาคสนามว่า...พวกเขาจะคิดเห็นกันอย่างไร? กับพฤติกรรมของผู้บริหารและเจ้าหน้าที่ในทีมงานประชาสัมพันธ์ กลุ่มคนที่เลือกปฏิบัติ...เลือกเทคแคร์เฉพาะ “สื่อกระแสหลัก” แต่ละเลย “สื่อออนไลน์” จนถูก “บอยคอต” ไม่เข้าร่วมทำข่าวหรือกิจกรรมประชาสัมพันธ์ใดๆ จนเป็น “ต้นเหตุ” ของบทความชิ้นนี้
รวมถึงความรู้สึกของ “ผู้บริหารระดับสูง” ขององค์กรภาครัฐและเอกชน ที่อาจไม่รับรู้กับพฤติกรรม “คนของตัวเอง” ว่า...ได้ทำอะไรลงไป ในลักษณะ ทำลายความรู้สึกดีๆ ของกลุ่ม “สื่อออนไลน์ตัวจริง” ในกลุ่มที่ 2
เอาเป็นว่า...“สำนักข่าวเนตรทิพย์ ออนไลน์” ขอยกยอดเรื่องนี้ ไปว่ากันต่อในคราวหน้าแล้วกัน!!!
โดย กากบาทดำ